Γράφει ο Κάτς80

Η αναταραχή στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τη Νότια Ασία, αναδιαμορφώνει τις τάσεις της μετανάστευσης στην Ευρώπη. Ο αριθμός των προσφυγών και μεταναστών στα σύνορα τις ΕΕ άρχισε να αυξάνετε το 2011, καθώς χιλιάδες Τυνήσιοι άρχισαν να καταφθάνουν στο ιταλικό νησί Λαμπεντούζα μετά την έναρξη της Αραβικής Άνοιξης.

Η πιο πρόσφατη άνοδος του αριθμού των Ανθρώπων που εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους, κατά μήκος των θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ έχει αποδοθεί στους αυξανόμενους από τι Συρία, το Αφγανιστάν και την Ερυθραία μετανάστες και πρόσφυγες.

Ο (ΙΟΜ) International Organization for Migration εκτιμά ότι περισσότεροι από 464.000 μετανάστες έχουν περάσει στην Ευρώπη από τη θάλασσα τους πρώτους εννέα μήνες του 2015.

Χώρες προέλευσης.

Οι Σύριοι που εγκαταλείπουν τη χώρα τους που γίνεται ο εμφύλιος πόλεμος και είναι και οι περισσότεροι (39%). Οι Αφγανοί που επιθυμούν να ξεφύγουν από τον εν εξελίξει πόλεμο με τους Ταλιμπάν (11%), και στην Ερυθραία η μετανάστευση για εργασία (7%). Και η επιδείνωση της ασφάλειας και της φτώχειας στο Ιράκ, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τη Σομαλία και το Σουδάν έχουν επίσης συμβάλει στην εισροή μεταναστών.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε ένα μετανάστη και ένα πρόσφυγα.

Η διάκριση των μεταναστών από τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες δεν είναι πάντα μια διαδικασία σαφής, αλλά είναι ένα κρίσιμο ζήτημα, επειδή αυτές οι ομάδες δικαιούνται διαφορετικά επίπεδα βοήθειας και προστασίας βάσει του διεθνούς δικαίου.

Ο αιτών για άσυλο ορίζεται, ως ένα πρόσωπο που διώκεται και κινδυνεύει, και ως εκ τούτου ζητά διεθνή προστασία σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες, και εφόσον εγκριθεί η αίτηση ονομάζετε πρόσφυγας. Ωστόσο, ο ΟΗΕ θεωρεί ότι οι μετανάστες που προσπαθούν να ξεφύγουν από πόλεμο ή διώκονται είναι πρόσφυγες, ακόμα και πριν λάβουν επίσημα άσυλο. (Της Συρίας και της Ερυθραίας ο υπηκόους, για παράδειγμα, μπορεί να περάσει εκ πρώτης όψεως στο καθεστώς του πρόσφυγα).

Ένας οικονομικός μετανάστης, αντίθετα, είναι άτομο των οποίων τα κύρια κίνητρα για την έξοδο από τη χώρα καταγωγής του είναι οικονομικά. Ο όρος «μετανάστης» θεωρείται ως γενικός.

Ποια κράτη της ΕΕ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, έχουν επίσης χαρακτηριστεί ως τα κύρια σημεία εισόδου για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες λόγω της γειτονίας τους με τη λεκάνη της Μεσογείου.

Η Μετατόπιση του μεταναστευτικού ρεύματος κατά το τελευταίο έτος έχει επίσης εκτεθεί σε χώρες όπως η Ουγγαρία, που βρίσκεται στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ, με μια απότομη άνοδο στην μετανάστευση.

Ο κανονισμός του Δουβλίνου.

Στο σημείο εισόδου τα κράτη φέρουν μονομερή ευθύνη για τους μετανάστες στο πλαίσιο του κανονισμού του Δουβλίνου. Αναθεωρήθηκε το 2013, αυτή η νομοθεσία της ΕΕ και ορίζει ότι οι αιτούντες άσυλο πρέπει να παραμένουν στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που εισέρχονται και όχι στη χώρα που είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την εξέταση των αιτήσεων ασύλου των μεταναστών. Οι μετανάστες που ταξιδεύουν σε άλλα κράτη της ΕΕ αντιμετωπίζουν την απέλαση πίσω στη χώρα εισόδου τους.

Ο χάρτης δείχνει τον αριθμό των αιτημάτων ασύλου που γίνονται σε κάθε μία από τις 28 χώρες της Ε.Ε., όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί έως και τον Ιούνιο 2015.

Πώς αντέδρασε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όπως και με την κρίση δημόσιου χρέους, τα εθνικά συμφέροντα έχουν σταθερά μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτή την εισροή μεταναστών, προσφύγων.

Μερικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι το πολωμένο πολιτικό κλίμα του «μπλοκ», στο οποίο τα εθνικιστικά, αντί-μεταναστευτικά μέρη έχουν άνοδο, είναι εν μέρει υπεύθυνη για την αντί-ανθρωπιστική ανταπόκριση από ορισμένα κράτη.

Χώρες όπως η Γαλλία και η Δανία ανέφεραν επίσης ανησυχίες για την ασφάλεια ως δικαιολογία για την απροθυμία τους στην αποδοχή των μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, ιδιαίτερα στον απόηχο των τρομοκρατικών χτυπημάτων στο Παρίσι και την Κοπεγχάγη στις αρχές του 2015.

Τι είναι η Ζώνη Σένγκεν.

Οι δευτερογενείς μετακινήσεις των μεταναστών, οι οποίοι εγκαταλείπουν την πρώτη χώρα εισόδου τους κατά των κανονισμό είναι σαφής παραβίαση του Δουβλίνου, έτσι ασκούν τεράστια πίεση στη ζώνη Σένγκεν, που μετακινήσεις γίνονται χωρίς βίζα και συνοριακούς ελέγχους μεταξύ των 26 ευρωπαϊκών χώρων.

Θεωρείται ένα από τα επιτεύγματα της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», και έχουν φέρει υπό το φως της τρέχουσας εισροής μεταναστών, τα συνακόλουθα προβλήματα ασφάλειας.

Οι ρωγμές εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2011, όταν η Γαλλία επέβαλε έκτακτα μέτρα και έλεγχοι στα σύνορα της για την αντιμετώπιση του κύματος των χιλιάδων Τυνησίων και Λίβυων προσφύγων από τη γειτονική Ιταλία. Η Δανία ακολούθησε το Μάιο του 2011 με την επαναφορά προσωρινών ελέγχων στα κοινά σύνορα με τη Σουηδία και τη Γερμανία.

Χρήστος Κατσέας