ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής
Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών,
Επικοινωνίας και Πολιτισμού
Παντείου Πανεπιστημίου

Η Ευρώπη είναι εκείνη που αιώνες διαθέτει τη μεγάλη παράδοση της διπλωματίας και της πολιτικής. Μόνο στο τέλος, όταν θα διαλυθούν τα πάντα, θα τρέξουν οι δυνάμεις του πολέμου να διαμοιραστούν τον πλούτο των φυσικών πόρων, χωρίς τους ανθρώπους και χωρίς την κοινωνία που εγκατέλειψε τη χώρα.

Η Ελλάδα συμμετέχει στη διεθνή σύγκρουση που λαμβάνει χώρα στη Μέση Ανατολή παραλαμβάνοντας κατά δεκάδες χιλιάδες σε καθημερινή βάση τα ανθρώπινα προϊόντα του πολέμου, δηλαδή τους ανθρώπους που βίωσαν τη σύγκρουση, την αιματοχυσία, τις συνθήκες θανάτου και ανθρώπινου αδιεξόδου, τις τεράστιες ομάδες ανθρώπινης εξαθλίωσης που περπάτησαν τους δρόμους του πολέμου, των κακουχιών, του φόβου και της αγωνίας του αύριο, για να φτάσουν μέσα από την Τουρκία των δουλεμπόρων και της εκμετάλλευσης του ανθρώπινου πόνου στο Αιγαίο της φιλοξενίας και της αλληλεγγύης, σε μιαν Ελλάδα που η ίδια βιώνει τη δική της βαθιά και πολυεπίπεδη κρίση, που όμως αντέχει να δείξει τον ανθρωπισμό της ιστορίας και του πολιτισμού της.

Στον πόλεμο που λαμβάνει χώρα στη Μέση Ανατολή συμμετέχουν όλοι οι παράγοντες που διαμορφώνουν κατά το μάλλον ή ήττον τη σύγχρονη διεθνή πολιτική, όπου και αποτυπώνεται η διαχρονική προσέγγιση του πατέρα των διεθνών σχέσεων, Θουκυδίδη, και όλων των σύγχρονων εκπροσώπων του πολιτικού ρεαλισμού, που διαπιστώνουν για πολλοστή φορά πως εκείνο που κρίνεται στις σχέσεις των κρατών δεν είναι το δίκαιο, δεν είναι η ηθική τάξη των πραγμάτων, δεν είναι η δημοκρατία, δεν είναι η ελευθερία και η ειρήνη, αξίες αιώνιες και αξεπέραστες, αλλά η πραγματικότητα των συμφερόντων και της ισχύος, όπου η αναζήτηση ισορροπιών κινείται στο δόγμα του λόρδου Πάλμερστον πως δεν υπάρχουν αιώνιοι φίλοι ή αιώνιοι εχθροί, αλλά αιώνια συμφέροντα.

Αυτό που διαδραματίζεται στη Μέση Ανατολή, δυστυχώς, δεν είναι η επιδίωξη της ειρήνης ως δικαιοσύνης και ελευθερίας ή δημοκρατίας, ούτε καν η αρνητική της διάσταση, δηλαδή η απουσία πολέμου, αλλά η κυριαρχία των διαφόρων δυνάμεων στους χώρους, τις περιοχές και τα πεδία που στόχευαν στη στρατηγική που είχε συλλάβει ο κάθε δρων για τον εαυτό του. Η τραγωδία της Μέσης Ανατολής πρέπει να γίνει παγκόσμιο μάθημα και δίδαγμα για όλους εκείνους τους λαούς και τα κράτη που ευσεβοποθούν, νομίζοντας πως υπάρχει δικαιοσύνη, δίκαιο και νικηφόρα καταξίωση σε τούτο τον κόσμο, χωρίς την ισχύ, την αποφασιστικότητα, την ηγεσία που σχεδιάζει και δρα, υπερασπίζοντας το εθνικό συμφέρον της χώρας της.

Σήμερα πολλοί διερωτώνται, αντικρίζοντας τα συντρίμμια της Μέσης Ανατολής, πού είναι ο ΟΗΕ, πού είναι οι διεθνείς οργανισμοί; Ο κύριος Μπαν Κι Μουν, ο τόσο πολύ λαλίστατος για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος υπό τουρκικούς όρους, δηλαδή όρους ισχύος της κατέχουσας δύναμης, εξαφανίσθηκε από την ενεργό δράση της διεκδίκησης της ειρήνης και της αποκατάστασης στοιχειωδών συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας ως ήτο το καθήκον του.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υφίσταται την εσωτερική υπονόμευση των νεοσσών κρατών του τέως ανατολικού συνασπισμού που εντάχθηκαν στην Ένωση εσχάτως και αναζητούν στο πλαίσιο ενός παλιομοδίτικου εθνικισμού την εθνική τους ταυτότητα, προτάσσοντας ένα αναχρονιστικό, ξενοφοβικό σύνδρομο. Η Ευρώπη της προοπτικής της πολιτικής ένωσης από τη δεκαετία του 1950 οικοδομήθηκε για να ενώσει πολιτικά και οικονομικά τη γηραιά ήπειρο και να την αναδείξει σε πρωταγωνιστή των διεθνών εξελίξεων και καθοριστικό παράγοντα της διεθνούς πολιτικής.

Η Ευρώπη είναι εκείνη που αιώνες διαθέτει τη μεγάλη παράδοση της διπλωματίας και της πολιτικής. Αυτή η παράδοση, αυτή η προοπτική χάνεται τώρα με την ανικανότητα των ηγεσιών της να ξεπεράσουν την εθνική τους, εσωτερική στενόκαρδη αντίληψη της διεθνούς πολιτικής, όπου καθοριστικός παράγων είναι τα εκλογικά σώματα των διαφόρων χωρών και η πτώση της δημοτικότητας των ηγετών εξαιτίας του προσφυγικού και της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Αυτή η Ευρώπη των μικρόψυχων ηγετών που συμπεριφέρονται ως πολιτικοί νάνοι δεν έχει μέλλον. Ηγέτες, όπως ο Κόνραντ Αντενάουερ, ο Ντε Γκωλ, ο Χέλμουτ Σμιτ, ο Μπραντ σήκωσαν την Ευρώπη, της έδωσαν προοπτική και ήρθαν οι σημερινοί ηγέτες να λειτουργούν στη συντεχνιακή λογική μιας Ευρώπης που μικραίνει και κινδυνεύει να διαλυθεί.

Η Κύπρος βρίσκεται τέσσερις και πλέον δεκαετίες υπό τουρκική κατοχή και η αιθεροβάμων ηγεσία της εκλιπαρεί αυτούς που κατέχουν παράνομα τη γη της και στερούν από τους νόμιμους κατοίκους της τα στοιχειώδη δικαιώματα ελευθερίας και δικαιοσύνης, για ψίχουλα παραχωρήσεων, τα οποία ουσιαστικά θα αποτελέσουν και τη δικαιολογητική βάση της εφαρμογής του τουρκικού σχεδίου για να θέσει το νησί υπό τον πολιτικό έλεγχό της η Τουρκία.

Έχουμε κατ’ επανάληψη υπογραμμίσει πως η διαπραγμάτευση έχει τότε αποτελέσματα όταν στηρίζεται στο δίκαιο των ισοδυνάμων και δεν έχει ο ηγέτης που διαπραγματεύεται την ψευδαίσθηση πως μπορεί μια επεκτατική δύναμη, όπως η Τουρκία, να πεισθεί με τους κανόνες της κοινωνικής και ανθρώπινης λογικής, αλλά μόνο μέσα από την αλάνθαστη εφαρμογή της αρχής της μεγιστοποίησης του κόστους για αυτόν, ο οποίος διεκδικεί ή κατέχει, έτσι ώστε να τον υποχρεώσει σε ουσιαστικές υποχωρήσεις, που θα αντανακλούν στον υπολογισμό από τον άλλο, ότι το κόστος του είναι μεγαλύτερο από το όφελός του κατέχοντας παρανόμως και βιαίως μια ξένη χώρα, όπως η Κύπρος.

Το δράμα της Συρίας αποτελεί μια πραγματική αποτύπωση της συμπεριφοράς και των αληθινών δυνατοτήτων και των υπαρκτών σκοπιμοτήτων του διεθνούς παράγοντα, ο οποίος υπονομεύει την υπόσταση ενός κράτους, όπως έκανε η Τουρκία με τις ΗΠΑ στη Συρία, δημιουργεί συνθήκες εμφύλιας διαμάχης και σύγκρουσης και εγκαταλείπει τη χώρα στο έλεος της τραγωδίας της. Μόνο στο τέλος, όταν θα διαλυθούν τα πάντα, θα τρέξουν οι δυνάμεις του πολέμου να διαμοιραστούν τον πλούτο των φυσικών πόρων, χωρίς τους ανθρώπους και χωρίς την κοινωνία που εγκατέλειψε τη χώρα. Οι Σύροι εγκαταλείπουν κατά εκατομμύρια τη χώρα τους, την αφήνουν στο έλεος του πολέμου και δεν πρόκειται να επιστρέψουν. Η Συρία και ολόκληρη η περιοχή της Μεσοποταμίας θα διαφεντεύεται πλέον από εκείνους που έσπειραν την ιδέα της αλλαγής των καθεστώτων και η Μέση Ανατολή της ιστορίας, του πολιτισμού, της μακραίωνος παράδοσης ενός άλλου κόσμου δεν θα είναι πια αυτή που ξέραμε.

Πηγή/icmu.nyc.gr