Γράφει ο Χρήστος Κατσέας

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αναπτύσσει παραλληλισμούς με την απειλή της Κίνας να εισβάλει στην Ταϊβάν και να τη θέσει υπό τον έλεγχό της.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας χαρακτήρισε τη Ρωσία τον «σημαντικότερο στρατηγικό εταίρο» της χώρας του καθώς το Πεκίνο συνεχίζει να αρνείται να καταδικάσει την εισβολή στην Ουκρανία παρά την αυξανόμενη πίεση από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να συγκρατήσει τη Μόσχα.

Ο Γουάνγκ Γι γνωστοποίησε ότι οι σχέσεις της Κίνας με τη Μόσχα αποτελούν «μία από τις πιο κρίσιμες διμερείς σχέσεις στον κόσμο».

Η Κίνα έχει έρθει σε ρήξη με τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και άλλους που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Το Πεκίνο έχει εκφράσει ότι οι κυρώσεις δημιουργούν νέα ζητήματα και απειλούν μια πολιτική διευθέτηση της σύγκρουσης.

«Ανεξάρτητα από το πόσο επικίνδυνο είναι το διεθνές τοπίο, θα διατηρήσουμε τη στρατηγική μας εστίαση και θα προωθήσουμε την ανάπτυξη μιας συνολικής συνεργασίας Κίνας-Ρωσίας στη νέα εποχή», δήλωσε ο Γουάνγκ Γι (Υπουργός Εξωτερικών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας) σε συνέντευξη τύπου στο περιθώριο της ετήσιας συνεδρίασης του κοινοβουλίου της Κίνας. Επιπροσθέτως, «Η φιλία μεταξύ των δύο λαών είναι σιδερένια», πρόσθεσε.

Μεγάλη προσοχή δόθηκε στη συνάντηση μεταξύ του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στο Πεκίνο στις 4 Φεβρουαρίου, μετά το πέρας της συνάντησης εκδόθηκε κοινή δήλωση όπου επιβεβαίωσε την «ισχυρή αμοιβαία υποστήριξη για την προστασία των βασικών συμφερόντων τους».

Η Ρωσία είπε ότι υποστηρίζει την άποψη της Κίνας για την αυτοδιοικούμενη Ταϊβάν ως «αναπαλλοτρίωτο τμήμα της Κίνας και αντιτίθεται σε κάθε μορφή ανεξαρτησίας της Ταϊβάν», ενώ η Κίνα υποστήριξε τη Ρωσία για την αντίθεσή της στην περαιτέρω διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, ο Γουάνγκ ανέφερε ότι η Ταϊβάν είναι ένα «θεμελιωδώς διαφορετικό» ζήτημα από την Ουκρανία, επειδή το νησί είναι «αναπαλλοτρίωτο μέρος της επικράτειας της Κίνας».

«Μερικοί άνθρωποι, ενώ μιλούν για την αρχή της κυριαρχίας στο ζήτημα της Ουκρανίας, συνέχισαν να υπονομεύουν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κίνας στο ζήτημα της Ταϊβάν. Πρόκειται για το κραυγαλέο δύο μέτρα και δύο σταθμά», είπε ο υπουργός εξωτερικών της Κίνας.

Η Κίνα και η Ρωσία έχουν ευθυγραμμίσει ολοένα και περισσότερο την εξωτερική τους πολιτική ενάντια στη φιλελεύθερη δυτική τάξη. Έχουν πραγματοποιήσει στρατιωτικές ασκήσεις μαζί, καθώς πραγματοποιούν και κοινές αεροπορικές περιπολίες, ενώ η σχέση τους έχει προσλάβει την αρχή μιας άτυπης συμμαχίας.

Η κυβέρνηση του Σι αρνήθηκε να επικρίνει τη ρωσική εισβολή, αλλά προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από τον πόλεμο του Πούτιν καλώντας τους σε διάλογο και σεβασμό της εθνικής κυριαρχίας.

Μαζί με την έγκληση των εμπορικών και οικονομικών κυρώσεων στη Μόσχα, το Πεκίνο λέει ότι η Ουάσιγκτον είναι υπεύθυνη για τη σύγκρουση επειδή δεν έλαβε υπόψη τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια της.

Κατά τη διάρκεια μιας ώρας τηλεφωνικής συνομιλίας με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν το Σάββατο, ο Γουάνγκ είπε ότι η Κίνα αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε κινήσεις που «ρίχνουν λάδι στις φωτιά» στην Ουκρανία.

Ο Γουάνγκ ζήτησε διαπραγματεύσεις για την επίλυση της άμεσης κρίσης, καθώς και συνομιλίες για τη δημιουργία ενός ισορροπημένου ευρωπαϊκού μηχανισμού ασφάλειας. Είπε ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα πρέπει να δώσουν προσοχή στον αρνητικό αντίκτυπο της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά σε σχέση με την ρωσική ασφάλεια.

Στην επίσκεψη στην πρωτεύουσα Βίλνιους της Λιθουανίας τη Δευτέρα, ο Μπλίνκεν ανέφερε ότι οι ενέργειες της Κίνας έρχονται σε αντίθεση με την ομολογημένη υποστήριξή της για σταθερότητα και «σεβασμό της κυριαρχίας».

Ο Μπλίνκεν είπε στη συνέντευξη τύπου με τον Λιθουανό ομόλογό του, η χώρα (Λιθουανία) του οποίου δέχτηκε σοβαρή οικονομική πίεση από το Πεκίνο, διότι ενέκρινε στην Ταϊβάν να ανοίξει de facto πρεσβεία στο Βίλνιους. Ότι «Από την πίεση στο Βίλνιους μέχρι την αστοχία, μέχρι στιγμής να καταδικάσει την κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας σήμερα και το 2014, οι ενέργειες του Πεκίνου ομιλούν πολύ πιο εντόνως από τα λόγια», είπε, αναφερόμενος στην προηγούμενη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Στις Βρυξέλλες, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις εξωτερικές υποθέσεις Πίτερ Στανό είπε ότι η ΕΕ θα ήθελε να δει την Κίνα να διαδραματίζει μεσολαβητικό ρόλο και να πείσει τη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμό της στην Ουκρανία.

«Η Κίνα έχει τη δυνατότητα να προσεγγίσει τη Μόσχα λόγω της σχέσης τους, προφανώς, και θα θέλαμε η Κίνα να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να πιέσει για κατάπαυση του πυρός και να κάνει τη Ρωσία να σταματήσει τους βάναυσους και άνευ προηγουμένου βομβαρδισμούς και δολοφονίες αμάχων στην Ουκρανία» είπε ο Στανό στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα.

Σημείωσε ότι η Κίνα δεν ήταν μεταξύ των πέντε χωρών που καταψήφισαν το ψήφισμα που ενέκρινε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που καταδικάζει τη ρωσική επιθετικότητα. Η Κίνα απείχε από την ψηφοφορία. «Αυτός είναι ένας λόγος για να συνεχίσουμε και να εντείνουμε τη δέσμευσή μας», είπε ο Στανό.

Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης «αποφάσισαν» να δημοσιεύουν μόνο φιλορωσικό περιεχόμενο και να λογοκρίνουν αντιρωσικές ή φιλοδυτικές απόψεις, σύμφωνα με ένα ντοκουμέντο, αντίγραφο οδηγιών που εμφανίστηκε στον λογαριασμό κοινωνικής δικτύωσης της εφημερίδας Beijing News. Η ανάρτηση λίγο αργότερα διαγράφηκε.

Ανώτεροι Κινέζοι ηγέτες απέφυγαν να αναφερθούν στον πόλεμο δημόσια. Το Σάββατο, ο πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ, ο νούμερο 2 ηγέτης, αναγνώρισε έμμεσα τον αντίκτυπό του πολέμου, λέγοντας ότι οι τιμές του πετρελαίου, του σιταριού και άλλων εμπορευμάτων είναι υψηλές και «επιρρεπείς σε διακυμάνσεις», αλλά δεν έδωσε καμία εξήγηση γιατί. Οι παγκόσμιες συνθήκες, είπε ο Λι, είναι «ολοένα και πιο ασταθείς».